Δείτε την τεχνική αναφορά της έρευνας

Χαρτογράφηση των καλύψεων γης σε επιλεγμένες
περιοχές της Ελλάδας

Σκοπός του έργου ήταν η εξειδικευμένη καταγραφή των τύπων κάλυψης γης και των αλλαγών τους τα τελευταία 55 χρόνια (από το 1945 έως το 2009) σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας. Η τεχνική ανάλυση και φωτοερμηνεία πραγματοποιήθηκαν από το Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης, Σχολή Δασολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το WWF Ελλάς ανέλαβε την ερμηνεία των αποτελεσμάτων σε συνδυασμό με τις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που παρατηρήθηκαν στη χώρα σε αυτό το διάστημα.

Οι περιοχές μελέτης επιλέχθηκαν με βάση τα αποτελέσματα της πανελλαδικής χαρτογράφησης των αλλαγών στις καλύψεις γης το διάστημα 1987-2007, έργο που υλοποιήθηκε από την ίδια ομάδα εργασίας και της οποίας τα αποτελέσματα μπορείτε να δείτε στη χαρτογραφική εφαρμογή του WWF Ελλάς Οικοσκόπιο. Η πανελλαδική χαρτογράφηση έγινε με τη χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat για δύο χρονιές και πιο συγκεκριμένα για το 1987 και το 2007. Εστιάζοντας στις περιοχές που εμφάνιζαν χαρακτηριστικές αλλαγές ανά κατηγορία κάλυψης γης καταλήξαμε σε επτά διαφορετικές ιστορίες ανάπτυξης ή εγκατάλειψης:

1. Υμηττός (Αττική): έντονη αστικοποίηση και οικοπεδοποίηση.
2. Κασσάνδρα (Χαλκιδική): επέκταση της παράκτιας δόμησης.
3. Ξυλόκαστρο (Κορινθία): μείωση των αγροτικών εκτάσεων με παράλληλη υποβάθμιση των δασών από τη βόσκηση.
4. Τριχωνίδα (Αιτωλοακαρνανία): κατακερματισμός των θαμνωδών εκτάσεων που διαχρονικά μετατράπηκαν σε αγροτικές.
5. Λιβάδι Παρνασσού (Βοιωτία): επέκταση της δόμησης κυρίως για δεύτερη κατοικία σε συνδυασμό με την παρουσία μιας σημαντικής τουριστικής υποδομής.
6. Δαδιά - Πομακοχώρια (Έβρος): διαχρονική μετατροπή των εκτάσεων χαμηλής βλάστησης σε δάση.
7. Ζαγοροχώρια (Ιωάννινα): κατά τόπους δάσωση των αγρών, αλλά και επέκταση των οικισμών εις βάρος των λιβαδικών εκτάσεων της περιοχής.

Το υλικό μελέτης αποτέλεσαν ιστορικές αεροφωτογραφίες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (Γ.Υ.Σ.) για το 1945 και τις δεκαετίες ’60 και ’70 και έγχρωμες ορθοφωτογραφίες με έτος λήψης 2007-09 και ανάλυση 0,5 μ., οι οποίες διατίθενται από την ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε.

Οι καλύψεις γης σε κάθε περιοχή κατηγοριοποιήθηκαν σε επτά κατηγορίες (δάση, εκτάσεις χαμηλής φυσικής βλάστησης, γεωργικές εκτάσεις, οικισμοί – τεχνητές επιφάνειες, υδάτινες επιφάνειες, άλλες εκτάσεις, απροσδιόριστες εκτάσεις) με σκοπό να αναδειχθούν όσο το δυνατόν καλύτερα οι αλλαγές που έλαβαν χώρα, πάντα με στόχο την όσο το δυνατόν καλύτερη προσέγγιση της πραγματικότητας. Σε καμία περίπτωση οι κατηγορίες αυτές δεν ορίζονται νομοθετικά ούτε προκύπτουν από κάποια άλλη επίσημη μεθοδολογία χαρτογράφησης σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το έργο αποτέλεσε μια από τις δράσεις του προγράμματος το «Μέλλον των Δασών», το οποίο εκπονήθηκε από το WWF Ελλάς και συγχρηματοδοτήθηκε από τα Κοινωφελή Ιδρύματα Ι.Σ. Λάτση, Α.Γ. Λεβέντη και Μποδοσάκη, καθώς και με την υποστήριξη ιδιωτών.